Performans Artırıcı İlaçlar

[BlackRose]

00 metreyi 9,69 saniyede koşarak Dünya’nın en hızlı ikinci atleti kabul edilen Tyson Gay, (birinci

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

) Londra’daki 2012 Yaz Olimpiyatları’nda kazandığı gümüş madalya da dahil olmak üzere çok sayıda madalya kazanmıştır. Ancak Mayıs 2013’te yapılan testlerde anabolik steroid pozitif çıktığı için, belirli bir süre yarışması yasaklanmış ve Amerika Birleşik Devletleri Doping Ajansı (USADA) tarafından gümüş madalyası geri alınmıştır.

Spor tarihinde buna benzer sayısız örnek vardır. Bu makalede, birçok sporcunun itibarını ve kariyerini riske ederek aldıkları performans artırıcı ilaçların kategorileri ve etkileri özetlenmiştir.

Performans Arttırıcı İlaçlar Nelerdir?​

Bu ilaçlar vücudun gücünü ve dayanıklılığını artırdığı bilinen atletik performansta önemli oranda iyileşme sağlayan maddelerdir. Fiziksel aktiviteyi artırır, ağrı uyarılarının algısını etkileyerek performansın artmasını sağlar.

Bu ilaçlar (Genellikle sporcu destek ürünleri diye adlandırılır.) doping ilacı adı ile bilinir ve dünya çapında tüm spor müsabakalarında yasaklanmışlardır. Anabolik ajanları, peptid hormonları, diüretikleri ve maskemele ajanlarını kullanmak yasaktır.

Bu ilaçlar genellikle sporcular ve vücut geliştirme ile ilgili kişiler tarafından kullanılmakla birlikte askeri personel, öğrenciler (bilişsel performanslarını iyileştirmek için) vb. tarafından da kullanılmaktadır.

Performansı Nasıl Artırırlar?​

Bu ilaçlar kısa bir süre için vücudun bazı özelliklerini ve işlevlerini etkiler. Yapılan spora uygun farklı çeşitleri vardır. En yaygın olarak kullanılanları anabolik ajanlar ve steroidlerdir. Anabolik ajanlar vücudun testosteron seviyesini artırır. Testosteron seviyesinin artması gücü artırır. Gücün artması daha yoğun egzersiz yapılabilmesini, daha yoğun egzersiz daha fazla kas hasarını ve daha fazla kas hasarı kasların iyileşirken daha fazla büyümesini sağlar. Sonuç olarak anabolik ajanlar kasların güçlenmesini ve büyümesini sağlamış olur. Bununla birlikte anabolik ajanlar, sporcunun daha agresif olmasına yol açar ki bu bazı spor dallarında avantaj olarak görülür.

Anabolik ajanların fazlaca kullanılmasının bazı yan etkileri vardır. Bunlar arasında kellik, kısırlık ve testislerin küçülmesi en sık görülenlerdir. En bilinenleri: stanozolol, clenbuterol, androstenedion vb.

Fransa Bisiklet Turu’nu 7 defa kazanan Lance Armstrong, HGH (human growth hormone) ve başka ilaçlar kullanarak doping yaptığı gerekçesi ile suçlu bulundu.

​

Büyüme Hormonu (HGH)​

Büyüme hormonu vücudumuzda epifiz bezi tarafından salgılanan doğal bir hormondur ve üretimi yaşın ilerlemesi ile azalır. Bir ilaç olarak dışarıdan alındığında, kısa vadede hız ve dayanıklılığı artırır. Bu da büyüme hormonunun spor dünyasındaki ününü sağlar.

Uyarıcılar​

Bu kategorideki ilaçlar sporcunun odaklanmasını ve atikliğini artıran merkezi sinir sistemini uyaran ilaçlardır. El göz koordinasyonunu artırır, reaksiyon süresini kısaltır. En bilinenleri amfetaminler, efedrin ve metilfenidatın’dır. Bu özelliklerin avantaj yarattığı sporlar arasında futbol başta gelir.

Yasaklanmış ilaçlardan biri olan Creatine vücut geliştirme sporunda yaygın olarak kullanılır.

Ergojenik Yardımcılar​

Atletik performansı arttırıcı maddeler olarak da bilinen bu kategori vücutta kısa süreli etkilere sahiptir. Yorgunluğun azalmasını, daha yoğun egzersiz yapabilmeyi sağlar. Amfetamin, metilfenidat ve kreatin, bu kategorinin bazı örnekleridir.

Nootropik İlaçlar​

Bilişsel performansı artırmak amacı ile alınan ilaçlara nootropik ilaçlar denir. Hafızanın güçlenmesi, dikkat kontrolü, dikkat süresinin ve konsantrasyonunun artması gibi amaçlara hizmet eden ilaçlar bu kategoriye dahildir.

Yukarıda sayılan kategorilerin yanı sıra daha az yaygın kullanılmakla birlikte sedatifler (yatıştırıcılar) anksiyolitikler, adaptojenler vb. kategoriler de vardır.

Doping İlaçlarının Olumsuz Etkileri​

Bu ilaçlar kısa vadede performans artırarak avantaj sağlasalar da uzun vadede hem fiziksel hem de psikolojik birçok olumsuz etkiye neden olurlar. Kellik, güçsüzlük, meme dokusu gelişimi, sperm üretiminin düşmesi, hipertansiyon, anemi, şiddetli baş ağrıları, anksiyete atakları, agresiflik hatta saldırganlık çok sayıdaki olumsuz etkilerden birkaçıdır.

Üstelik kullanılmaları etik açıdan da son derece yanlıştır. Çünkü performansın gayri meşru yollarla artırılması dürüst ve çalışkan sporcuların kazanma şanslarının çalınması anlamına gelir.

Kaynaklar:​

• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
  – Lance Amstrong Fransa yarışında
• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
  –Tyson Gay
• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.